U podstaw powstania Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB leży opublikowany w dniu 27 czerwca 2013 r. w Dzienniku Urzędowym UE finalny tekst tzw. pakietu CRD IV / CRR w języku polskim, w skład którego wchodzi:
Dyrektywa CRD IV reguluje kwestie związane m.in. z: tworzeniem banków, buforami kapitałowymi, nadzorem, zarządzaniem i ładem korporacyjnym banków oraz firm inwestycyjnych. Rozporządzeniu CRR określa przepisy dotyczące m.in. funduszy własnych, wymogów kapitałowych, płynności i lewarowania.
W ramach wdrażania unijnych przepisów w czerwcu 2015 roku uchwalono nowelizację ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych wprowadzającą nowy system ochrony instytucjonalnej, w ramach którego mogą się zrzeszać banki spółdzielcze. Była ona efektem dostosowaniem polskiego prawa do unijnego rozporządzenia z 2013 r. (tzw. rozporządzenie CRR), nakładającego na banki nowego rodzaju normy ostrożnościowe. W celu wypełnienia tych norm banki mają tworzyć nowego rodzaju zrzeszenia.
Ustawa zakłada m.in., że banki spółdzielcze mogą zrzeszać się w systemach ochrony instytucjonalnej (IPS), w ramach których wzajemnie gwarantują swoje zobowiązania. IPS gwarantują dodatkowe mechanizmy monitorowania ryzyka i dają bankom możliwość posiadania mniejszych tzw. „wag ryzyka” we własnych zasobach.
Prace nad regulacjami normującymi działanie Systemu Ochrony rozpoczęły się w Zrzeszeniu SGB już w połowie 2013 roku. Uruchomiono wtedy proces szerokich konsultacji nad sposobem zaimplementowania nowych przepisów wynikających z przepisów unijnych tj. dyrektywy CRDIV i rozporządzenia CRR. Zrzeszone Banki Spółdzielcze wybrały rozwiązanie polegające na stworzeniu Instytucjonalnego Systemu Ochrony z wyodrębnioną, w formie spółdzielni osób prawnych, jednostką zarządzającą – Spółdzielczym Systemem Ochrony SGB (IPS-SGB)..W dniu 23 listopada 2015 roku została podpisana przez przedstawicieli 191 Banków Spółdzielczych Zrzeszenia SGB oraz Zarząd Banku Zrzeszającego – SGB-Banku S.A. Umowa Systemu Ochrony SGB.